Werknemers van de Nederlandse Spoorwegen staan opnieuw lijnrecht tegenover hun werkgever. Vakbonden FNV en VVMC hebben het laatste cao-bod van NS afgewezen, waardoor nieuwe landelijke stakingen nadrukkelijk boven de markt hangen. Alleen CNV ging akkoord. De inzet: meer loon en betere arbeidsvoorwaarden voor ruim 17.000 medewerkers.
Na maanden van moeizaam overleg tussen NS en de spoorvakbonden FNV, CNV en VVMC, leek er eerder deze maand een doorbraak in zicht met een nieuw eindbod van de NS-directie. Het voorstel bestond uit een loonsverhoging van 4 procent vanaf maart 2025, gevolgd door 2,75 procent in maart 2026. Ook werd een eenmalige uitkering toegezegd als de inflatie volgend jaar hoger uitvalt dan verwacht.
Toch keerde een meerderheid van de leden van zowel FNV als VVMC zich tegen het voorstel. Bij FNV stemde ruim 60 procent tegen, bij VVMC was dat bijna 60 procent. Zij vinden het bod onvoldoende, vooral gezien de gestegen kosten voor levensonderhoud en de werkdruk in de sector.
De afgelopen maanden legden NS-medewerkers al vier keer het werk neer. Twee van die acties legden het treinverkeer in het hele land plat, de overige twee hadden regionale gevolgen. De kans dat het actiemodel opnieuw wordt opgestart, is groot als de NS niet met verbeteringen komt.
Een woordvoerder van VVMC liet weten dat het spoorbedrijf op korte termijn opnieuw met de bonden in gesprek wil. “Maar als daar niets concreets uitkomt, zijn nieuwe stakingen niet uitgesloten.”
Mochten de gesprekken op niets uitlopen, dan dreigt een herhaling van eerdere ontwrichtingen van de dienstregeling. Duizenden forenzen, studenten en vakantiegangers zijn dan opnieuw afhankelijk van alternatieve vervoersopties. Gemeenten en regiovervoerders bereiden zich voor op mogelijke overbelasting van bussen en trams.
Vakbond CNV ging als enige akkoord met het cao-voorstel, maar heeft geen zeggenschap meer in het vervolgtraject. Daarmee is de verdeeldheid binnen de vakbonden zichtbaar – en dat maakt de onderhandelingstafel er niet eenvoudiger op.
Naast een hoger loon vragen de bonden onder meer om automatische prijscompensatie, een regeling voor zwaar werk, en meer zeggenschap over roosters. Volgens FNV is het huidige voorstel “te mager” en “niet in verhouding tot de inzet van medewerkers tijdens coronatijd en de structureel hoge werkdruk.”
Afsluiting
Het is duidelijk: de rust op het spoor is voorlopig ver te zoeken. In de komende weken zal blijken of NS opnieuw over de brug komt, of dat reizigers zich moeten opmaken voor een nieuwe golf aan stakingen.
Voor meer informatie over de cao-ontwikkelingen bij NS en eventuele acties, kijk op de website van FNV Spoor.